E. E. Κάμινγκς – στην αρχή αυτού του δρόμου μια λατέρνα αγκομαχώντας

[Η μετάφραση του ποιήματος του Κάμινγκς που ακολουθεί δημοσιεύτηκε το 2011 στο διαδικτυακό περιοδικό του ΕΚΕΜΕΛ Απηλιώτης, που δεν υπάρχει πλέον.]

στην αρχή αυτού του δρόμου μια λατέρνα αγκομαχώντας ανεμίζει σκωροφαγωμένες μελωδίες.             ένα χέρι παχουλό γυρίζει τη μανιβέλα· το όργανο βγάζει νεράιδες, δύστροποι νάνοι ξεπηδούν αδέξια απ’ το μικρό κουτί του ξεχύνονται ταγκιασμένα ξωτικά στο έξοχο ηλιόφως μέσα στον ανθόπληκτο αέρα που ‘χει βρομίσει από ευκίνητα σμήνη ηχητικών πλασμάτων.

—Παιδιά στέκονται με κυκλικά φοβισμένα πρόσωπα κι αγριοκοιτάζουν τον μικρόσωμο χαμογελαστό ρακένδυτο άντρα που η μανιβέλα στο χέρι του όλο γυρίζει απεγνωσμένα δείχνοντας την παράξενη μαϊμού

(αν της ρίξεις ένα κέρμα θα το αρπάξει με τέχνη στον αέρα και θα το χώσει με ύφος σοβαρό στο τσεπάκι της) Μερικές φορές δεν πιάνει τα λεφτά και τότε ο αφέντης της φωνάζει σκεπάζοντας τη μουσική και τραβάει το σχοινί κι η μαϊμού κάθεται και σε κοιτάζει με τα χολωμένα κι αγέλαστά της μάτια κι αφού τσακώσει μια δυο τρεις δεκάρες εκείνος τής ρίχνει ένα φιστίκι (κι αυτή το ανοίγει επιδέξια με το στόμα κρατώντας το με το χεράκι της που μοιάζει με παιχνίδι) και μετά πετάει ψυχρά το τσόφλι με μια μικρή γεμάτη πλήξη κίνηση που κάνει τα παιδιά να γελούν.

Μα εγώ δεν γελώ              η μανιβέλα γυρίζει απεγνωσμένα ξωτικά κι απελπισμένοι νάνοι κι αλλόφρονες νεράιδες αναβλύζουν αδέξια απ’ το ταλαιπωρημένο όργανο παχουλό και μυστηριώδες το ανθόπληκτο ηλιόφως πυκνώνει μέσα σε ίλιγγο γυρίζει απαλά ο δρόμος και τα παιδιά κι η μαϊμού κι η λατέρνα κι ο άντρας χορεύουν αργά κυματίζουν μες στην τρεμάμενη ομίχλη ενός απάνθρωπου σκοπού…. μικροσκοπικές νεκρές μελωδίες σέρνονται πάνω στο πρόσωπό μου οι τρίχες μου είναι γεμάτες ακρωτηριασμένα μικροσκοπικά πράγματα τραγουδάνε μες στ’ αυτιά μου ανακατώνοντας ξέψυχα σαπισμένους σκελετούς,
και
νιώθω το τράβηγμα του σχοινιού! ο μικρόσωμος χαμογελαστός ρακένδυτος άντρας φωνάζει σκεπάζοντας τη μουσική τον καταλαβαίνω βάζω πάλι το στρογγυλό κόκκινο καπέλο στο κεφάλι μου κάθομαι και σε κοιτάζω με τα χολωμένα κι αγέλαστά μου μάτια

ναι, Μα το θεό.

γιατί εγώ είμαι που δείχνουν η παράξενη μαϊμού με το γέρικο κουκλίστικο προσωπάκι και τα τριχωτά μπράτσα σαν τέρας και τα χέρια στο χρώμα του καουτσούκ και τα πόδια γεμάτα επιδέξια δάχτυλα και την εκπληκτικά ολοζώντανη ουρά (και ένα μικρό κόκκινο σακάκι που έχει έχω μια αληθινή τσέπη και το κόκκινο αστείο καπέλο με ένα μεγάλο φτερό είναι δεμένο κάτω από το πηγούνι μου,της.) που σκαρφαλώνω και σκούζω και τρέχω κι αιωρούμαι σαν παιχνίδι στην άκρη ενός σχοινιού

[Μετάφραση: Γιώργος Κυριαζής]
Ο Edward Estlin Cummings γεννήθηκε το 1894 στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης. Με την ενθάρρυνση των γονιών του, άρχισε από νωρίς να γράφει ποιήματα και να ζωγραφίζει. Σπούδασε αγγλική και κλασική φιλολογία στο Χάρβαρντ. Εκεί εκδήλωσε το πάθος του για τον μοντερνισμό και εργάστηκε στην εφημερίδα της σχολής, όπου γνώρισε τον μετέπειτα συγγραφέα Τζον Ντος Πάσος. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησαν μαζί στο Σώμα Τραυματιοφορέων, στη Γαλλία. Εκείνη την εποχή ερωτεύτηκε το Παρίσι, και αργότερα το επισκεπτόταν πολύ συχνά. Ταξίδευε πολύ και συνήθως περνούσε τις μέρες του ζωγραφίζοντας το απόγευμα και γράφοντας ποίηση αργά το βράδυ. Το 1952 το Χάρβαρντ του απένειμε τον τιμητικό τίτλο του επισκέπτη καθηγητή. Συνέχισε να ταξιδεύει, να γράφει και να ζωγραφίζει ως το θάνατό του, το 1962.
Η ποίηση του Κάμινγκς ακολουθεί αρχικά τον μοντερνισμό και τον εικονισμό, με έμφαση στα παιχνίδια με τη γλώσσα και τη μορφή, και με κύριες επιρροές την Γκέρτρουντ Στάιν, τον Έζρα Πάουντ και την Έιμι Λόουελ. Αργότερα δανείστηκε και στοιχεία από τον σουρεαλισμό, τον οποίο γνώρισε στο Παρίσι. Σε πολλά ποιήματά του ανατρέπει τους κανόνες της στίξης, κολλάει λέξεις μαζί ή τις σπάει, παρεμβάλλοντας άλλες, κατακερματίζει τους στίχους αφήνοντας μεγάλα κενά ενδιάμεσα. Επίσης, κάνει τη σύνταξη διφορούμενη, χρησιμοποιώντας τα ρήματα ταυτόχρονα σαν επίθετα και τα επιρρήματα σαν ουσιαστικά, έτσι ώστε να αφήνει χώρο για διαφορετικές αναγνώσεις της ίδιας φράσης.
Ορισμένοι κριτικοί αναφέρονται υποτιμητικά στον Κάμινγκς, προσάπτοντάς του συναισθηματισμό και πολιτική αφέλεια, ενώ άλλοι τον εξυμνούν για την εφευρετικότητά του και τη διάθεσή του για πειραματισμό. Το βέβαιο είναι ότι οι αναγνώστες θα συνεχίσουν να τον εκτιμούν για την αίσθηση του απροσδόκητου που τους δημιουργεί, καθώς και για τις σχεδόν αναρχικές απόψεις που εκφράζει μιλώντας για απλά και θεμελιώδη πράγματα όπως η φύση, η ελευθερία και η αγάπη.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

Create a website or blog at WordPress.com

Up ↑

CAST

your eye over the world

The Louder Mind

Inspiration . Good Vibes . Musings

My Spirals

• Hugs and Infinities

Oscar Hokeah

Novelist of Literary Fiction

(CALIATH)

An Empyrean Cycle

LIBROFILO, a books' aficionado

Γιώργος Κυριαζής

NO14ME

Γιώργος Κυριαζής

Rodia Mixer

Γιώργος Κυριαζής

Ψιλικατζού

Γιώργος Κυριαζής

ΠΕΡΑΣΤΙΚΟΣ

Γιώργος Κυριαζής

ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΞΕΡΟ ΨΩΜΙ

Ένα ιστολόγιο για τα βιβλία

Αόρατη Μελάνη

Γιώργος Κυριαζής

Ασκήσεις Ύφους

Γιώργος Κυριαζής

Swimming Around

Γιώργος Κυριαζής

Recycle_bin 2

Γιώργος Κυριαζής

ou ming

Γιώργος Κυριαζής

"Μπαμπάκης" - όπως ακριβώς με φωνάζει ο γιός μου

...όπως ακριβώς με φωνάζει ο γιός μου

Jolly Roger

Γιώργος Κυριαζής

grep Alt

σε λάθος εποχή, συλλέκτης

Ficciones

"All reading is (re)writing"

ιγ' ι'

ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Γιώργος Κυριαζής

Το Ιστολόγιο του Ρογήρου

για την ιστορία του Μεσαίωνα και όχι μόνο

To blog της Σοφίας

Γιώργος Κυριαζής

ο δύτης των νιπτήρων

καταδύσεις ποικίλης ύλης

Μεσα στη Νυχτα

Όταν η ματαιοδοξία συνάντησε την αυτοψυχανάλυση

Γιάννης Η. Χάρης

Γιώργος Κυριαζής

ΑΕΙ ΣΙΧΤΙΡ

Γιώργος Κυριαζής

Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το ιστολόγιο του Νίκου Σαραντάκου, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία και... όλα τα άλλα

marouthki

Η ζωή είναι χαρμολύπη

WordPress.com

WordPress.com is the best place for your personal blog or business site.

%d bloggers like this: